Đối với những ai đang trong quá trình tìm hiểu các chủ đề về phát triển phần mềm và lập trình website, chắc hẳn đã không còn xa lạ với khái niệm về ngôn ngữ HTML. Đây là một ngôn ngữ đánh dấu giúp lập trình viên viết nội dung trên trang web. Tuy nhiên hầu hết người dùng đều không có kiến thức khái quát về HTML. Bài viết dưới đây Dotnetguru sẽ cung cấp cho bạn những kiến thức đầy đủ và chi tiết nhất về HyperText Markup Language hay ngôn ngữ HTML là gì? Cũng như vai trò của ngôn ngữ này trong lĩnh vực lập trình web.
HTML là gì?
HTML là gì? HTML là viết tắt của Hypertext Markup Language tạm dịch là (ngôn ngữ đánh dấu siêu văn bản). Ngôn nhữ HTML dùng để làm gì? HTML được sử dụng để tạo và cấu trúc các thành phần trong một website hoặc ứng dụng, phân chia các đoạn text, heading, title, blockquotes… HTML không phải là một ngôn ngữ lập trình mà là một ngôn ngữ đánh dấu giống như Microsoft Word. Vì HTML chỉ có thể định dạng các thành phần trong website. Chứ không thể lập trình website hoàn chỉnh và đầy đủ chức năng.
Một tài liệu HTML hình thành từ các phần tử HTML (HTML Elements), quy định bằng các cặp thẻ Tag & Attributes. Các cặp thẻ này sẽ được bao bọc bởi một dấu ngoặc ngọn ví dụ như (<html>). Thông thường chúng là sẽ được khai báo thành một cặp bao gồm thẻ mở và đóng.
Ví dụ, các bạn tạo một đoạn văn bằng cách đặt văn bản vào trong cặp tag mở và đóng (<p> và </p>):
<p>Đây là cách các bạn thêm đoạn văn vào HTML.</p>
Nhưng có một số thẻ đặc biệt lại không có thẻ đóng và dữ liệu khai báo sẽ nằm trong các thuộc tính như thẻ (<img>).
Tim Berners-Lee cha đẻ của ngôn ngữ HTML cũng là người khai sinh ra World Wide Web (…www…). Ông chính là chủ tịch của World Wide Web Consortium – W3C (tổ chức thiết lập các chuẩn trên Internet). Các thiết lập và cấu trúc của ngôn ngữ HTML được vận hành và phát triển bởi W3C. Các bạn có thể kiểm tra tình trạng mới nhất của HTML mọi lúc trên website W3C’s.
Cách thức hoạt động của HTML
HTML là gì? Cách thức hoạt động như thế nào? Thông thường, tác giả của trang web nhập tài liệu HTML được lưu với phần mở rộng .html hoặc .htmls. Được tải lên trang web sau đó sẽ hiển thị giao diện trực tuyến của tệp. Để có thể mở tệp HTML trên thiết bị, hãy truy cập File Explorer, nhấp chuột phải vào tệp và chọn Mở bằng từ trình đơn để khởi chạy trong trình duyệt tìm kiếm.
Google Chrome, Mozilla Firefox, Safari và các trình duyệt khác có thể nhận dạng và đọc định dạng này một cách dễ dàng. Bên cạnh đó, có thể khởi chạy trình duyệt của mình. Chỉ cần nhấn Ctrl + O để mở menu Open và đúp chuột vào tệp HTML. Các trình duyệt sẽ sử dụng các phần tử HTML như một phương pháp, giải thích nội dung của trang và hiển thị một cách chính xác trên màn hình theo cách gọn gàng, định dạng chính xác.
>>> Xem thêm: Hướng dẫn cách chăm sóc và quản trị website chi tiết nhất
Đánh giá ưu nhược điểm của ngôn ngữ HTML
HTML (HyperText Markup Language) là một ngôn ngữ đánh dấu siêu văn bản. Được sử dụng để tạo cấu trúc và định dạng các trang web. Nó cho phép các nhà phát triển web xây dựng các trang web tĩnh và chia sẻ thông tin trên Internet. Tuy nhiên, cũng có một số ưu/nhược điểm cần xem xét khi sử dụng HTML. Vậy ưu nhược điểm của HTML là gì?
Ưu điểm của HTML (HyperText Markup Language)
Đóng vai trò cơ bản trong việc xác định cấu trúc và định dạng của các trang web. HTML còn cho phép người dùng truyền tải thông tin và tương tác với nội dung trên Internet. Ngôn ngữ HTML có nhiều ưu điểm đáng chú ý, giúp người phát triển web tạo ra các trang web hấp dẫn, sau đây là những điểm tốt mà nó mang lại:
- HTML đánh dấu rõ ràng và nhất quán giúp người dùng mới dễ hiểu và sử dụng.
- Kho tài nguyên khổng lồ với lượng người dùng đông đảo.
- Sử dụng mã nguồn mở, miễn phí.
- Hoạt động mượt mà trên hầu hết các trình duyệt.
- Có thể tích hợp đa ngôn ngữ: PHP, Java, NodeJs, Ruby,…
- Giúp xây dựng website với giao diện độc đáo với nhiều tính năng hấp dẫn.
- Sử dụng các markup ngắn gọn và tính đồng nhất cao.
- Được quy định theo tiêu chuẩn nhất định vận hành bởi World Wide Consortium (W3C).
Nhược điểm của HTML (HyperText Markup Language)
Mặc dù ngôn ngữ HTML (HyperText Markup Language) đã được sử dụng rộng rãi trong lĩnh vực phát triển web và mang lại nhiều lợi ích. Nhưng mặt khác nó cũng có một số nhược điểm cần được nhìn nhận. Những nhược điểm đó phải kể đến như:
- HTML chỉ áp dụng cho website tĩnh, không có sự tương tác với người dùng.
- Nếu muốn trang bị cho web các tính năng tự động thì cần sử dụng dịch vụ của bên thứ ba.
- Một số trình duyệt cập nhật chậm để hỗ trợ các phiên bản HTML mới, đặc biệt là HTMLs.
- Chức năng kiểm soát chế độ đọc và hiển thị file HTML của trình duyệt khó thực hiện với người mới.
- HTML chỉ áp dụng với cấu trúc nhất định và không có khả năng sáng tạo.
Vai trò của ngôn ngữ HTML đối với thiết kế website là gì?
HTML dùng để làm gì? HTML đóng vai trò cốt lõi trong thiết kế website. Cung cấp cấu trúc, nội dung và định dạng cho trang web. Nó cho phép người phát triển xây dựng giao diện trực quan, tương tác và thân thiện với người dùng trên Internet. Cụ thể về những vai trò của ngôn ngữ HTML là gì? Cụ thể như sau:
Tạo nội dung: HyperText Markup Language được sử dụng để tạo nội dung trên các trang web. HTML cung cấp các thẻ (tags) để xác định các phần tử và cấu trúc của trang, từ đoạn văn bản đơn giản đến hình ảnh, bảng, liên kết,…
Thiết kế giao diện: Phiên bản ngôn ngữ HTML mới nhất là HTML5 được sử dụng rất phổ biến trong thiết kế giao diện. Sở hữu những tính năng nổi bật được cải tiến rõ rệt so với các phiên bản trước. Tuy nhiên, người dùng chỉ có thể sử dụng để tạo bộ khung sườn cho trang web. Để thiết kế của bạn hoàn thiện hơn, cần sử dụng đến CSS để chỉnh sửa màu sắc, kích thước, vị trí của các biểu tượng và một số các vấn đề phức tạp khác.
Lập trình tương tác: HTML được sử dụng để xác định cấu trúc và định dạng của trang web, tạo nội dung và các thành phần tĩnh trên trang. Để tạo tính tương tác cho trang web, cần sử dụng JavaScript. Một ngôn ngữ lập trình phía máy khách (client-side). Hoặc sử dụng các công cụ và thư viện khác như jQuery hoặc React.
>>> Xem thêm: Top 5+ Ngôn ngữ lập trình web phổ biến nhất 2023
Top 5 Phần mềm soạn thảo HTML phổ biến nhất hiện nay
HyperText Markup Language là ngôn ngữ đánh dấu cơ bản trong việc xây dựng trang web. Để lập trình, người dùng có thể sử dụng nhiều phần mềm phổ biến để thuận tiện trong quá trình phát triển. Dưới đây là một số ví dụ về 5 phần mềm lập trình HTML phổ biến hiện nay:
Visual Studio Code
Visual Studio Code là một IDE (môi trường phát triển tích hợp) trực quan. Đây là phần mềm lập trình do Microsoft phát triển, hỗ trợ đa ngôn ngữ trên 3 nền tảng khác nhau. Ngoài ra, Visual Studio Code đi kèm tính năng tự động hoàn thành lệnh và cải tiến mã nguồn. Đây là công cụ đa năng hỗ trợ tốt cho các nhà phát triển web hay lập trình viên. Để có thể tạo app web, mobile và máy tính để bàn sử dụng phổ biến.
Trước đây, bạn đã từng sử dụng Visual Studio Express thì đây là phiên bản mới nhất của nó. Microsoft cung cấp phiên bản miễn phí và trả phí (gồm các bản dùng thử miễn phí) cho người dùng Professional & Enterprise. Bạn có thể lựa chọn sử dụng phiên bản trả phí hoặc miễn phí. Điều đó tùy theo nhu cầu cũng như tính chất công việc của bạn
Đặc điểm Visual Studio Code:
- Hỗ trợ đa ngôn ngữ: HTML, CSS, C#, C/C++, JSON & JavaScript.
- Có thể hoạt động đa nền tảng: Linux, Windows & Mac.
- Tích hợp các chức năng gỡ lỗi để tìm và sửa lỗi trong mã nguồn.
- Phát triển trên nền tảng Node.js.
- Cho phép tạo các phím tắt tùy chỉnh.
- Thiết kế giao diện đơn giản & trực quan.
- Dễ tiếp cận và sử dụng với người mới bắt đầu lập trình.
- Có phiên bản miễn phí và trả phí.
NetBeans IDE
NetBeans IDE là một công cụ lập trình mã nguồn mở và miễn phí. Nó giúp các lập trình viên Java xây dựng các ứng dụng web mạnh mẽ. NetBeans IDE là một môi trường phát triển tích hợp (IDE) và được coi là một công cụ cần thiết cho các lập trình viên. Tương tự các IDE khác, các bạn sẽ mất một chút thời gian để có thể làm quen với Apache NetBeans. Vì nó thường hoạt động không hề giống với các trình soạn thảo web khác. Tuy nhiên, khi đã quen với Apache NetBeans các bạn sẽ cảm thấy nó rất hữu ích.
Tính năng kiểm soát phiên bản của IDE cùng những tính năng cộng tác của nhà phát triển. Đặc biệt hữu ích cho những ai đang làm việc trong môi trường phát triển lớn. Nếu bạn là lập trình viên chuyên viết Java và trang web thì đây là một công cụ tuyệt vời. NetBeans IDE cũng hỗ trợ lập trình bằng nhiều ngôn ngữ khác như HTML. Tuy nhiên, kích thước phần mềm khá lớn, yêu cầu máy tính cấu hình cao với RAM và CPU để hoạt động mượt mà.
Đặc điểm NetBeans IDE:
- Tính năng mã nguồn mở
- Chức năng kiểm soát các phiên bản.
- Có khả năng tùy chỉnh.
- Chuyên dụng cho ngôn ngữ Java.
- Hỗ trợ: Linux, Windows, MacOS.
- Hỗ trợ phát triển web app, mobile và desktop.
- Mất thời gian tìm hiểu.
- Tiêu tốn nhiều tài nguyên hệ thống.
- Khi thực hiện các lệnh có thể chậm.
- Miễn phí.
Eclipse
Eclipse (phiên bản mới nhất là Eclipse Mars) là một công cụ lập trình mã nguồn mở. Nó cung cấp môi trường phát triển tích hợp phức tạp và hoàn hảo. Hỗ trợ lập trình viên viết code trên nhiều nền tảng và nhiều ngôn ngữ. Được cấu trúc như plug in nên khi cần chỉnh sửa chỉ cần tìm plug in thích hợp. Ban đầu, nó được phát triển cho ngôn ngữ Java. Tuy nhiên, nó cũng hỗ trợ lập trình bằng một số ngôn ngữ khác như C/C++, PHP, Ruby… Eclipse cho phép mở rộng mã nguồn qua việc cài đặt plugin cho dự án.
Nếu muốn tạo app web phức tạp, Eclipse có nhiều tính năng hỗ trợ bạn. Để dễ dàng xây dựng các ứng dụng như plug in Java, JavaScript và PHP… Cũng như một số plugin khác cho các nhà phát triển mobile. Ngoài ra, còn giúp tăng cường tính linh hoạt và mở rộng công cụ. Cho phép người dùng tùy chỉnh môi trường lập trình theo nhu cầu cụ thể. Đặc biệt nổi bật khác của Eclipse là nó là phần mềm miễn phí. Với nhiều plugin hữu ích có sẵn được cộng đồng đóng góp và phát triển.
Đặc điểm Eclipse:
- Thiết kế plug-in giúp thêm ngôn ngữ mới đơn giản.
- Mã nguồn mở, cộng đồng lớn, giải quyết vấn đề dễ dàng hơn.
- Không hề nhẹ như các trình soạn thảo khác.
- Tiêu thụ lớn tài nguyên hệ thống, đặc biệt trên các dự án lớn.
- Miễn phí.
Notepad++
Notepad ++ là một công cụ soạn thảo miễn phí đa tính năng và chuyên nghiệp. Được các lập trình viên từ người mới bắt đầu cho đến chuyên gia yêu thích và sử dụng. Notepad ++ là phiên bản mạnh mẽ hơn của phần mềm Notepad mặc định trong Windows. Được xây dựng dựa trên nền tảng phần mềm soạn thảo Scintilla, sử dụng mã nguồn C++. Công cụ Notepad++ kết hợp cùng với Win32 API & STL mang đến trải nghiệm tối ưu khi viết code.
Công cụ này bao gồm một số tính năng như số dòng, mã màu, gợi ý… Cùng một số công cụ hữu ích khác mà phần mềm Notepad tiêu chuẩn không có. Do vậy, Notepad ++ là ứng dụng lý tưởng lập trình viên thiết kế web và các nhà phát triển front end.
Đặc điểm Notepad ++:
- Nhỏ gọn, tải nhanh.
- Không chiếm dụng nhiều tài nguyên hệ thống.
- Tự động hoàn thiện các hàm và từ.
- Tùy chọn plug-in mở rộng chức năng.
- Hạn chế với các ngôn ngữ như Java.
- Miễn phí.
Sublime Text
Sublime Text là một phần mềm lập trình đa nền tảng và nhiều ngôn ngữ đầy đủ tính năng. Để chỉnh sửa tệp cục bộ hoặc các đoạn code thông thường. Bao gồm những tính năng khác nhau giúp chỉnh sửa code. Hỗ trợ theo dõi các thay đổi thông qua tính năng tô sáng, tự thụt lề, nhận dạng loại tệp… Đây là phần mềm hữu ích cho người mới bắt đầu vì giao diện dễ dùng, hỗ trợ nhiều plugin để soạn thảo HTML.
Sublime Text được thiết kế giống như một trình soạn thảo văn bản (text editor). Được các nhà phát triển viết ra bằng ngôn ngữ lập trình Python. Mang lại sự linh hoạt cùng với khả năng mở rộng tốt cho phần mềm. Hiện tại đã có phiên bản Sublime Text 4.0 đã được cập nhật.
Đặc điểm Sublime Text:
- Khả năng tùy biến mạnh mẽ, tìm kiếm ấn tượng.
- Nhanh, nhẹ, ổn định và có Minimap.
- Màn hình và bảng điều khiển khoa học.
- Hoàn thành mã gấp và đánh dấu cú pháp tự động.
- Hỗ trợ nền tảng Windows, Mac & Linux.
- Hỗ trợ ngôn ngữ HTML, C/C++, C#, CSS, Java, JavaScript, Python, PHP…
- Miễn phí.
Bài viết trên đã giải đáp HTML là gì? Cùng thông tin từ cơ bản đến chi tiết về ngôn ngữ đánh dấu siêu văn bản HTML. Đặc biệt, cho những ai đang muốn trở thành lập trình viên hoặc muốn tìm hiểu về HTML. Hy vọng, chia sẻ của Dotnetguru giúp bạn hiểu thêm về HTML. Tiếp thu kiến thức hữu ích về lập trình web và ứng dụng một cách hiệu quả trong công việc. Chúc bạn thành công!
>>> Xem thêm: Top 7+ Website tự học lập trình web miễn phí tốt nhất 2023